Maahmaahyo

• Aadme la aragyaaba, dhib la arag.
  
• Aduun Joog, Aduun.com Ku Jir
  
• Aan wada hadalno waa aan heshiino.
• Aar qoyey dawaco la mood.
• Abaal raaga rag baa leh, mid baaqdana haween baa leh, mid soo dhakhsadana xoolaa leh.
• Abaal dad galaa badan, dad gudaase yar.
• Abeesada tan shanqarta iyo tan aamusan, tan aamusan baa la qaatay.
• Abeesana dhul u eki bay wax ku dishaa waadaadna dad u eki.
  
• Abkeey dooli( jiir) diloow, dad nool maas u dahaa.
• Aboorku inta aanu kugu tufin ayaa lagu tufaa
• Abuur iyo waano ,abuur baa horreysey.
  
• Adduun i khatal.
  
• Adduunyo ka kabo li'id, aakhirana u salaad li'id.
  
• Ari been wuu didaa beense ma dhutiyo.
  
• Ari jiri ma kala abaal waydo.
  
• Ari jiri xil bay wadaagtaa.
  
• Ari magantii ma barriiyo.
  
• Ari shidho laga daayo.
  
• Adoo nabad u balawaara, beloy kaalay lama yari.
  
• Aduun wey kii amoodeey ogaaw.
  
• Adin waa la dhibaa, ilna waa la dhawraa.
• Af aamusani marti ma sedo.
• Af aanad lahayn ileen aamus lama dhaho.
  
• Af aanad lahayn lama qabto.
  
• Af ama reer aw mahdi ha ku hadlo ama lo' ha kuu daaqdo.
• Af Daboolan Dahab .
• Af hadlaaba aamus.
  
• Af jabtay sideedii ma noqoto.
  
• Af jooga looma adeego.
  
• Af macaan gacan macaan baa dhaanta.
  
• Af nooli waa hadlaa Eeyna waa ciyaa.
  
• Af waa kane, may lagi aami.
  
• Af wax cunay xishoo.
  
• Afar gacmood abaar ka daran (Hunguri weyni waa cudur).
  
• Afar layskuma daro: Waan guuri; Waan guursan; Geel baan qaadi; Geenyaan gadan.
  
• Afar waa afar: Noloshu waa Niyad; Naftu waa qaali; Nacaybku waa olol; Nabsigu waa qaraar.
  
• Af-ka nool abooto mudac.
• Afkaad goojaamo kaga keentay kula hadal.
  
• Afkii dab yiri ma guban.
  
• Afxumo nabad way kaa kaxaysaa colaadna waxba kaagama tarto.
  
• Ag-joog, Ninkii xilo doonayowna Xamaro agjoog.
  
• Agoon nimaan wax u tarreyn ayaa madaxa u salaaxa.
• Alif kaa xumaaday Albaqra kaama haro.
  
• Alla aamin ma iisho.
  
• Alle watow wehel uma baahna.
  
• Allow nin aan wax ogeyn ha cadaabin.
• Allow aqoon xumo hanagu cadaabin eexna hanooga tagin.
• Ama afeef hore lahow ama adkaysi danbe.
  
• Ama waa la muuqdaa ama waa la maqnaadaa.
• Ammaano cirkaa diiday, oo dhulkaa diiday, oo Aadmi baa qaatay.
  
• Ammaano kugu raagtey inaad leedahay baad mooddaa.
  
• Arrad waa dan, uskagse waa doqonimo.
  
• Arrin aan sidii futo riyaad hadaan la feydin, ma fayoobaato.
• Atoorku intiisuu guun ku yahay.
• Awr awr wado iyo nin naagi waddi midna kaama leexdaan.
  
• Awr kala guurtay uurar kala guurey baa ka xun.
  
• Awrba awrka ka horreeya ayuu saan qaadkiisa leeyahay.
  
• Ayax teg eedna reeb

• Balaayo madax la qabtay leedahaye minjo la qabto ma laha.
• Ballan habeenimo, jarmaado subax buu leeyahay.
• Bannaankiis mare maradiisa geed ma qabsado.
  
• Baqal fardo la miratay, fardihii bay is moodaa.
• Baryo badan iyo bukaan badanba waa laysku nacaa.
• Bawdo rag, maalinba midbaa qaawan.
• Belo markay adiga kaa maqan tahay, qayrkaa bay ku maqan tahay.
  
• Bidaari sibiq bay kugu gashaa.
  
• Bil-saddex reerkaagana waa kaa kaxaysaa, reer kalena kuuma geyso.
• Bisayl iyo ceeriin waxa u dhexeeya waa yac-yacood.
• Biyo ay horotooda dhooqo tahay, dabadooda maxaad mooday.
• Biyo gorore meel godan bay isugu tageen.
• Biyo meel godan bay isugu tagaan.
• Biyo sacabbadaadaa looga dhergaa.
• Biyo socdaa biyo fadhiyeey kiciyaan.
• Boqol sano oo dawlad xumo ah, hal habeen oo dawlad la'aan ah baa ka xun.
• Booraan hadimo ha qodin, hadaad qodidna ha dheereyn ku dhici doontaa mooyee.
• Buubaal biyaha korkiisa saaran buu ka didaa.
• Buur caws ah oo biyo ku agyaal baadi doonyoo biciidkuba waa.
• Buurta Saw iyo Sogsogley iyo Samow Boorame.

• Cadawgaa looma taahee, tunka u adkay.
• Canjeero siday u kala koreysaa loo cunaa (loo kalaqadaa).
  
• Carab iyo ilkaa cid isugu dhaw iyana weeys qaniinaan'.
• Carab lo'aad caws looma tilmaamo.
• Carruuri kor cabsooday leedahaye, kal cabsooda ma leh.
• Ceeb looma dhinto, caro lalama qarxo, cayna looma dhaawacmo.
  
• Ceebtaada oo ay kow ogtahay, kun looma sheego.
• Ceesaan ninkii weydiinteeda kugu dhibaa wadisteedaa lagu dhibaa.
• Cid wax kusiisa wax badan baad aragtaa, cid kula talisase wax yar.
  
• Ciirtaa dhamaa, ceebtaada yaqaan.
  
• Cimrigaaga dheeraaday, Geel dhalaayaas ku tusaa.
• Dabkii baxayaa dab lagu qabsadaa.
• Dacas kaa wayni dhiiqaday kugu farjiyaan.
• Dagaal wiil kuma dhashee, wiilbaa ku dhinta.
• Dal aqoon la'aan waa la habaabaa, dad aqoon la'aana waa la qadaa.
• Dameeraha Adari ninkii ooda ka rogaa aroorsha.
• Dameeri isku halayn bay hooyadeed dabada uga nuugtaa.
• Dani waa seeto.
• Dantaada derin karkareysana waa loogu seexdaa.
  
• Dantaada iyo madaxaaga midna lagama boodo.
• Dantaada maqaar eybaa loogu seexdaa.
  
• Dantii mooge maro duug horteeduu dhamaadaa.
• Dantu ceeba ma lahee dadka uun baysku nacaqya.
• Daanyeer hadiis Geed ka Soo dhici waayo laaziman laan (geed) Aas heestaa
  
• Deriskii dagaalkaaga rabaa, dooradaada ceshaas ku dhahaa.
• Dhagar qabe dhulkaa u dhaq-dhaqaaqa.
  
• Dhagax meel dhow buu ku dhacaa, hadalna meel dheer.
• Dhagax tuujin iyo taabasho waa isugu mid.
• Dheerow iyo gaabow ayaa jiree, dhuubow ma jaro.
  
• Dheriga karkaa waxaa ka keena, kulayl waaye.
• Dhidar xabaallo qoda, qudhun buu uga dhacaa.
• Doc ka yeedh iyo dameerkaba daankaa la jebiyaa.
• Doofaarka ficil la'aan baa loo cadaabaa.
  
• Digaagad hadey hal waddo iyo hadey toban waddo Kurug ,Kurug ma Dhaafeeyso.
• Doqoni cad ciid loogu riday cay bay mooddaa.
• Doqoni xin mooyiye, xisaab ma oga.
• Doqontu xeerna ma hooyso, xoolana ma hooyso.
• Duqsi caanuhuu ku dabaal bartaa, fuud kuuse ku gubtaa.
• Duqsi dantiisuu qudhunka ugu jiraa.
• Dukulush(dabagaale) timir gaari waayey , qaraar waaye uu dhahaa.
• Dumar been waa lagu soo xero geliyaa runa waa lagu dhaqaa.

• Erray nimaan dhaafin odday ma dhalin.
  
• Ey is cunaysaa waraabe iskama celiso.
  
• Eydin geel kolba waa ninkii ku danbeeya.
  
• Ey laf diiday waa bukaa.

• Faanoole fari kama qodna.
• Fallaadhi gilgilasho kaagama go'do.
• Fallaartii cirka loo ganay cid kastoy filo.
• Far bugtaa, Faraha kale ka dheer.
• Far keliya Fool ma dhaqdo.
• Faras aanad lahayni, futadaaduu wax yeelaa.
• Farsamo xumo, futada cankeeday ku goysaa.
• Faruurow maxaa berbera ku geeyey? faduul, Faduushii ku keentay hakaa saarto.

• Gacantaadu hadday dhudhub gasho, lagama dhuftee waa laga dhirindhiriyaa.
• Gacantii aadan goyn karin, waa la shumiyaa?
  
• Gadal gadaal geed looma koro.
  
• Geel-jire isagooy ushu u go'antahay ayuu xaggeen ka goostaa ku yidhaa.
• Geel soddon qaday, saddex cisho kuma dari waayo.
• Geeli waa geel, wixii gooyaana waa geel.
  
• Geeljire, geela waa wada jirtaa, waana kala jirtaa.
  
• Geelow geed walba daaqdaye, markaad Ciin daaqdaa laguu yaabaa.
• Gar iyo geeso lo'aad kulaylkaa lagu gooyaa.
• God hadimo ha qodin, haddaad qodidna ha dheerayn, ku dhici doontaana ma ogid.
  
• Gudineey ima goyseen, haddaan badhkay kugu jirin.
• Gudini geed ma goyseen, haddaan geed kale ku goyn.
• Gurbaan( durbaan ) Garabkaaga ha kuugu jiro ama gacalkaa hakuu hayo.

• Hadal intuu uurkaga ku jiruu ammaano yahay.
  
• Hadal iyo hablaba duco la'aan bay tarmaan.
• Hadal nin badiyeyna ma wada odhan, nin yarreeyeyna kama wad tegin.
• Hadal nin si u yiri, ninna si u qaaday.
  
• Hadal waa mergi hadba meel u jiidma.
  
• Hadal yar iyo hawl badan.
• Haddaad hungurootto waa la hadlaa, hab baa la dhisaa wax lagu helo.
  
• Hadday degdegsiiyo door dhalaan, kaadsiiyana kiish lacageey dhalaan.
  
• Haddii lagu sheego waa lays sheelaa, haddii lagu sheelana waa lays sheegaa.
• Hal diidaysaa geed ay ku xoqato ma weydo.
  
• Hal libaax arkaysaa ma godlato.
• Hangaraarac lug uma dhutiyo.
  
• Harag sagaaro iiga kac ma ahee iiga durug ma leh.
• Hubkaaga iyo hayinkaaga, midna laguma hodmo.
• Hubsiimo hal baa la siistaa.
• Hunguri wax ka weyn la mariyaa wuu dillaacaa.
  
• Hunguri weyni kuunto ( Dabo ) weyni baa laga qaadaa.
• Hunguri weyni, Malaay(kalluun)Saab ugu dhacay.
• Hunnu hunnu hadal ma´aha, himbiriirsi arag ma aha.
• Hadal intuu Afkaaga ku jiruu Amaanadaada yahay.
  

• Illeyn doqoni qiiq kama kacdee daamankey meer meerisaa.
• Inantii hooyadeed hadhuudhka tuntaa, iyana hufkiyo haadiskay barataa.
• Inta Jiillaal loo adkaysto, jir ( dayday ,mooryaan ) looma adkeysto.
  
• Ishaaduna waa kula fil, dhegtaaduna way kaa weyntahay.
  
• Ishiisa laga gartaa, Ushiisa lagu tumaa.

• Kaadi badane waa loo gogol badiyaa.
  
• Kab xume ma hadho ee kabe laawaa hadha.
• Kaftan iyo kaadi baa laysku cadaaba.
• Kibir waa lagu kufaa.
• Kuftin jillib iyo habaar waalid midina sahal kuma hadho.

• La jiifiyaana bannaan, La joojiyaana bannaan.
• Laba layskuma daro: bidaar iyo timo, baryo iyo ad-adayg.
• Labaatan jir intuu geed ka booduu talo ka boodaa.
• Laxi shilalkay is dhigtaa lagu qalaa.
• Libaax intay bulbushu ku taal, bahal ma cuno.
• Libaax lab god lagama kiciyo.
• Libaax nimaan aqoonbaa lax ka rita.
• Lixdan jir laguma helo qiimigaad laba jirkaa wayday.
• Lugtii jeeni dhaaftaa way jabtaa.
  
• Luuq luuq marow laasim laamigaas kusoo dhacaa.
  

• Ma taagtaa baad guurtaa, mise taako-taako.
• Maalinkii intay ishaada gaadhaa la hadlaa, habeenkiina inta gacantaada gaadho.
• Madax muuqda iyo mindi saawira midna lagama samro.
• Mar i dage alla ha dago, mar labaadse anays dagay.
• Madax meel ka sarraysa oo la taabtaa ma jirto.
• Mas iyo digaagad daris ma naqon karaan.
• Meelaad madaxeeda tahay, manjo lama noqdo.
• Meeshaad ku qubaysataa lagu qalalsadaa.
• Midho geed saaran, kuwo guntiga ku jira looma qubo ( looma daadsho ).
• Minjo dhooqo leh, marba mid baa la siibaa ama la'qadaa.
• Mira daray duuduubkaa lagu liqaa.
  
• Mukulaal( bisad )minankeedii joogtaa miciya aar bay leedahay.
• Mulac, dilistiis isaga waw qudh gooyo, carruurtana waw ciyaar.

• Naag godan dhalatay ama gaajo la godnayd ama cudur.
• Naag kun baa koodisa ,kow baana guursada.
  
• Naag, naag ka umulisay iyo nin reer u weyni, midna siday wax u ogyihiin uma sheegaan.
• Naago nimaan maddaxooda maja u rogin nin ma moodaan.
  
• Naago wax laga bixiyey laguma dhaqo oo wax loo hayaa lagu dhaqaa.
• Naar hooba galaaso bartaa ey la aragneey, tiimbooy (Naar si fiican baa loo galaa, hadii kale banaankaa laga joogaa).
  
• Nimaad dhashay kuma dhalin.
  
• Nimaad fadhiga kaga adagtahay looma sara kaco.
  
• Nimaad kabahiisa tolayso, baa kafantaada tolaya.
  
• Nimaad kabo ka tolanayso kabihiisaa la eegaa.
• Nimaan dhididin ma dhergo .
• Nimaan dhul marin dhaayo la'.
  
• Nimaan kuu furi doonin yuusan kuu rarin.
• Nimaan shaqeysan shaah waa ka xaaraan.
  
• Nimay meeli buktaa isagay balbashaa.
  
• Nin aad kabtiisa tolaysaa, kadabkaaga jaraya.
  
• Nin aan hadlin habartiisba qadisay.
  
• Nin casarkii isa sheegay, cishihii ceebi ma qabato.
• Nin daad qaaday xunbo cuskey.
  
• Nin dameero rartaa dad la talo ma aha.
• Nin dhintay kabihiisaa dhaama.
• Nin durbaan tuntay ilaaq dalbay.
• Nin duulay dantii kaa og.
• Nin Illaahay ka dambeeya kabtii ma yeela.
• Nin iyo naag is qaba colna ma nabadna ma aha.
• Nin jiifa lama legdo.
• Nin Jiirow (magac) walaalkii yahay, joog-joog ifka ah iyo jiif-jiif aakhiro midna looma soo rogin.
• Nin keligii garramay, iyo nin dhul gannay midna ma gefo.
• Nin ku necebi xantaa og, nin ku jeclina xogtaa og.
• Nin maalin ma gaadhid, nina sanad ma gaadhid, nina weligaaba ma gaadhid.
• Nin soori kaa qaaday waa nin seefi kaa qaaday.
• Nin wax yaqaan daaqsin geel baa wax loo mariyaa, ninaan wax aqoonna qaanso qurqurkeed.
• Nin wayn tag lama yidhaahe wuxuu ku tagaa la tusaa.
  
• Nin weyni wedkii waa yaqaan.
• Nin Xamar jooga oon baabuur lahayn waa nin Nugaal jooga oon hal lahayn.
• Nin xil qaaday eed qaad.
• Ninkaad adhi weydiisanayso, geel weydii.
• Ninkii belaayadaada raba, bawdkaagu qori ka jabsadaa.
• Ninkii dhimanayaa dheg baa dheer.
  
• Ninkii geed fuulay ( geed koray) asigi lee kasoo degi.
• Ninkii talin jiray hadduu tago, midaan talin jirin baa yimaada.
• Ninkii tiisa daryeelaa tu kale ku dara.
• Ninkii uurka dabana Illaah baa arka, ninkii isha dabana Aadmibaa arka.
• Ninna caadil ma baajo, bahalna ceedhin ma daayo.

• Qooq ma jabee ninkiisaa jabo.
• Qufac iyo uur midna ma qarsoomo... ama Qufac iyo jaceyl midna ma qarsoomo.
• Quruxi waa ishaada, qiimana waa ayaankaaga.
• Qalbigu laba ruux mawada qaado.
• Qawl nin weyn kadhacay waa qofol geed kadhacdey.
• Qof nool oo ku hor taagan lagama quusto.
• Qof walba qumanihiisa ayaa qoorta ugu jira.
• Qof waliba wuxuu dhigtuu dheeftaa.
• Qosol badani qoonsimaad noqoy.
• Qosol aan la isla qabin waa qaraaba goys.
• Qufac iyo uur midna maqarsoomo.
• Qunyar socde qodaxi mamudo.
• Quud aan jirin qoryo looma gurto

• Rag saddex ka oggow: Gacan gudhan, gar weecsan, iyo guddoon jilicsan.
• Raad arooryo dib looma raaco.
• Rag la'aan waxba kuma yeeshee Rag xumaa ku disha.
• Rag waa raggii hore hadalna waa intuu yidhi.
  
• Rag waa shaah dumarna waa sheeko.
  
• Rag walaalow wuxuu ku dhaamo la waa.
• Runi rag kama nixiso.
  

• Saddex baa la yidhi: Lixdan jir lex jeclo ha la wadaagin; afartan jir ha la garramin; labaatan jirna ha la legdemin.
  
• Saddex baa rag u liita; Ma toshe, ma tashade iyo ma tashiishe.
  
• Saddex Ilaah waa karaa, mase suurowdo: Ilaahow guursan maayee wiil i sii; Ilaahow shaqaysan maayee xoolo i sii; iyo Ilaahow ku caabudi maayee jannada i gee.
• Saddex lama raaco: Ma horreeye, ma hambeeye, iyo ma haasawshe.
• Saddex markaan bartaan ka gaboobay: Dab ollolintiis, carruur aamusinteed, iyo awr carraabintiis.
• Saddex wer-werkay kugu kordhiyaan: Faraska xun, naagta xun, iyo hoyga xun; haddana saddexdaas baa kaa bi'iye.
• Samraa, sammo hela, ama Samraa sed helo.
• Shiikh markiis yimaado, shariifku, shubaakaduu(daaqaduu) ka baxaa.
• Shir naagood oo shan dhaafay waa shar.
• Sir naagood lagama sal gaar.o
  
• Soomaalidu waxay casarkii kugu aragtay cishihii kugu caydaa

• Tolkaa maw talisay, mase tuugtay.
• Tolkaaga iyo xaaskaaga midna looma xog weynaado.
• Tuug la qabtay talo ma laha.

• Ul jiiftaa ma jabto.
  
• Umili ilawshiinyo dhaw.
  
• Usha intay qoyan tahay ayaa la toosiyaa.
  
• Ushaada nin aad ka qaadi kartaa loo dhiibtaa.
  
• Uur mudane iyo uur Berde, midna lama baadho.

• Waa baahan tahay bakhtiga looma cuno.
  
• Waari mayside war hakaa haro.
• Wadaantii geeleeda kaafida, baa mid kalena kaalmeysa.
• Wadar iyo waaxid yaa waalan ( marba kii qaldan! ).
• Wadiiqada yari wadiiqada weyn bay kugu ridaa.
  
• Wan weyn illaa la gowraco indhihiisu cirka ma arkaan.
• Waraabe daalay, dirirtiisaa loo tagaa.
• Waraabe ulna lala gaari waa, orodna wax lagaga dhibi waa.
• Wax aad baratay waa baaskaa.
  
• Wax garad wax looma sheego.
• Wax la qarshaa ama qurma ama qubte.
  
• Wax rag kaa galay rako kaa gal.
• Waxaan calaf ahayna lama cuno.
• Wax aanad filaneyn iyo fallaari waa kaa fuc siiyaan ( fajaciyaan).
• Wiil intuu ood ka booduu talo ka boodaa.
• Wixii lagu faqaa faruuruhuu yimaadaa.

• Xargo geel ma wada xiraan.
• Xaglo laaban xoolo kuma yimaadaan.
  
• Xarago dumar xanuun ma leh.
• Xiiso iyo xoorba way dhacaan.
• Xog mooge xaajo waa dilaa
• Xoolo lama cunee dadkoodaa la cunaa.
• Xoolo quureed waa la qaataa, soor quureedse lama qaato.
• Xoorkii la dhamay xagaagii da'ay iyo xusuus baa geel lagu xera geeyaa.
• Xornimo adaa ku noole,iyada kuguma noola.